ADDİE MODELİ

ADDIE herhangi bir alanda yapılacak yenilik ve buluşları sistamatize eden beş aşamalı bir süreçtir. ADDIE "bireylerin neyi öğrenmeye ihtiyaçları var?" sorusu ile "bireylerin ihtiyaçları olan bilgiyi öğrendiler mi?" noktası arasında geçen tüm süreçleri kapsar.

Bu Blogda Ara

23 Ekim 2011 Pazar

ADDİE MODELİ

Gönderen Mtosunoglu zaman: 08:30

Bunu E-postayla Gönder BlogThis!Twitter'da Paylaş Facebook'ta Paylaş Pinterest'te Paylaş

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Sonraki Kayıt Ana Sayfa

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)

İzleyiciler

Blog Arşivi

▼ 2011 (2)
- ▼ Ekim (2)
  - ADDİE MODELİ
  - ADDİE MODELİ

Hakkımda

Mtosunoglu: Muhammet Tosunoğlu Dursun Suvarıcı Erdem Karataş Harun Burak Mustafa Tanış

Profilimin tamamını görüntüle

ADDİE MODELİ

1990’lı yıllardan sonra öğretim tasarımı çekirdek modele göre; tüm modellerdeki ayrıntılı işlemleri özetleyici nitelikte olan temel beş aşamada ifade edilmiştir. Bu aşamalar; analiz, tasarım, geliştirme, uygulama ve değerlendirme aşamalarıdır. Bizim ele alacağımız model olan ADDIE modeli ise; bu temel beş aşamayı içeriğinde barındırdığı ve öğretimin genel tanımlarından yola çıktığı için çekirdeksel öğretim tasarımı modellerlinden biridir. ADDIE modelinin aşamaları;
♦ Analiz ( Analysis )
♦ Tasarım ( Design )
♦ Geliştirme ( Development )
♦ Uygulama ( Implementation )
♦ Değerlendirme ( Evaluation )
ADDIE modeli ismini aşamalarının İngilizce isimlerinin baş harflerinden almıştır. ADDIE modelinde temel alınan üç soru vardır:
♦ Nereye gitmek istiyoruz?
♦ Oraya nasıl gideriz?
♦ Oraya geldiğimizi nasıl anlarız?
İşte bu soruların cevabına modelin beş aşamasını da sistematik bir şekilde uygulayarak ulaşabiliriz. Bu aşamaları kısaca özetleyelim:

Analiz (Analysis) aşamasında sorunlardan hareketle eğitim gereksinimleri belirlenmekte, öğrenci niteliklerinin/özelliklerinin çözümlemesi yapılmakta, kurumsal politikalar/ koşullar açıklığa kavuşturulmakta ve önceliklerden hareketle eğitim hedefleri saptanmaktadır.
Tasarım (Design) aşamasında öğretim amaçları yazılmakta, içeriğin seçimi ve düzenlemesi yapılmakta, öğretme-öğrenme süreçlerinde kullanılacak stratejiler geliştirilmekte ve ulaşılan çıktıları ölçmeye dönük araçlar oluşturulmaktadır.
Geliştirme (Development) aşamasında daha çok öğretme-öğrenme süreçlerinde yararlanılacak olan materyaller üretilmektedir. Bunlar arasında özellikle eğitimci kılavuzları, katılımcı materyalleri, destekleyici ortamlar, kullanım gereçleri başta gelmektedir.
Uygulama (Implementation) aşamasında tasarımı yapılan öğretme sisteminin uygulamasını etkileyecek değişkenler üzerinde çalışılmakta ve gerekli hazırlıklar yapılmaktadır. Özellikle tesislerin ayarlanması, ortamların düzenlenmesi, bütçeleme yapılması ve eğiticilerin eğitimi gibi konular üzerinde durulmaktadır.
Değerlendirme (Evaluation) aşamasında ise taslağı geliştirilen öğretim sisteminin ön denemesi, düzeltmeler, son değerlendirilmesi ve geleceğe ilişkin kestirimler yapılmaktadır. Böylece, tasarımı yapılan sistemin tüm öğeleri işlerlik açısından test edilmiş olmaktadır.
ADDIE modelinde her bir aşamasının sonuçları, diğer aşama için birer girdi olmaktadır. Her aşamanın sonunda yer alan değerlendirme süreci ile bir sonraki aşamaya geçiş için onay veya red kararının oluşması sağlanmaktadır. Aşağıdaki şekille bu döngüyü daha iyi kavrayabiliriz.

ADDIE herhangi bir alanda yapılacak yenilik ve buluşları sistematize eden beş aşamalı bir süreçtir. ADDIE "bireylerin neyi öğrenmeye ihtiyaçları var" sorusu ile "bireylerin ihtiyaçları olan bilgiyi öğrendiler mi" noktası arasında geçen tüm süreçleri kapsar.
Buna göre yenilenme süreci sırasıyla;
Analiz(çözümleme),
tasarım,
geliştirme,
uygulama ve
değerlendirme aşamalarından oluşur.
Addie modeline göre tasarım yapıldığında aşamalar şöyle gerçekleşir:
A Analiz et
D Planla(Tasarla)
D Geliştir
I Uygula
E Sonuçlar değerlendirilir.
Addie modelinde 3 ana soru vardır:
Nereye gitmek istiyoruz ?
Oraya nasıl gideriz ?
Oraya geldiğimizi nasıl anlarız ?
ADDIE modelinde herbir aşamasının sonuçları, diğer aşama için birer girdi olmaktadır. Her aşamanın sonunda yer alan değerlendirme süreci ile bir sonraki aşamaya geçiş için onay veya red kararının oluşması sağlamaktadır.
Bu aşamaları sırasıyla inceleyerek addie modelini daha iyi anlamaya çalışacağız.

1) A - Analyze (Analiz): Eğitim program geliştirme her şeyden önce çeşitli tekniklere dayalı bir ihtiyaç analizini gerektirir. Eğitim ihtiyaç analizi adım adım başlangıçtan varmak istenilen noktaya kadar geçirilen aşamaları gösterir. Bilgi toplama, ideal- reel karşılaştırması, performans analizi, kaynakların ve sınırlılıkların değerlendirilmesi, öğrenme karakterlerinin belirlenmesi, hedef ve öncelikli hedeflerin belirlenmesi ve problem cümlesi yazılımı süreçlerinden oluşur.Eğitim analizinin adımları şöyle maddeler halinde sıralayabiliriz:
1. Keşif Çalışması
2. Eğitim Hedefleriyle Uyumluluk
3. Öğrencilerin Analizi
4. Eğitim İçerik Analizi
5. Öğrenme Hedefleri

Keşif ÇalışmasıEğitim kurumunun mevcut durumunu belirleyebilmek amacıyla eğitim konusuyla ilgili uygulamaları, prosedürleri anlatan malzeme ve dökümanları temin ederek bir keşif çalışması yapılmasıdır. Bu çalışmayı takiben açıklığa kavuşmamış konularda sorular yöneltilerek süreçleri sorgulanmasını sağlar. Bu amaçla toplanacak veriler çok azda olsa hiç veri toplamamaktan daha iyi sonuçlara yol açacaktır.
Keşif sürecinin faydaları:* Eğiticinin firmanın eğitim konuları ile ilgili dökümanlarını görerek geliştirmeye açık noktaları tespit etmesine yarar.* Eğiticinin firmayı daha iyi tanımasını sağlar.* Eğitim içeriğinin kritik bilgilerle donatılabilmesini sağlar.* Eğitim içeriğinin ilk büyük kalite kontrol noktasını oluşturur.

Eğitim Hedefleriyle Uyumluluk : Ulaşılmak istenen hedefler için öğrenciler hangi yaşantıları geçirmeli, nasıl bir örgütlenmeye gereksinim vardır, eğitimle ilgili istendik davranışların isabetlilik ve etkililik derecesi nedir, mevcut programda nasıl değişiklikler yapılmalıdır gibi sorular eğitim hedeflerinin içeriğini oluşturur.Eğer eğitim projesinin sağlayacağı fayda uzun dönemli hedefleniyorsa bunun belirli ölçülebilir eğitim hedefleri ile bağlantısı olması gerekir.Eğitim uzmanları eğitim faaliyeti ile geliştirilebilecek iş hedeflerini belirlemede eğiticilere yardımcı olur. Bir eğitim projesi her iş problemini çözemez. Bu nedenle eğitim projesi ölçülebilir hedefler içermelidir. .

Katılımcıların AnaliziEğitim uzmanı katılımcıların mevcut bilgilerinin neler olduğu, ne bildiği ve kabiliyetlerinin ne olduğu analiz eder.Eğer katılımcı analizi yapılmaz ise katılımcılarla ilgili kabuller yapılmalıdır. Ancak bu kabuller proje uygulandığında olumsuz durumlara yol açarlar.

Eğitim İçerik AnaliziEğitim uzmanlarının eğitim için bir yol haritasının katılımcılara verilmesi için yapılan faaliyetlerin tamamını kapsar.Yol haritasının;- Başlangıç noktası, kontrol analizidir.- Varmak istediği nokta eğitim hedefleridir.Eğitim ihtiyaç analizi adım adım başlangıçtan varmak istenilen noktaya kadar geçirilen aşamaları gösterir. Eğitim uzmanları eğitimin hedeflerine ulaşması için öğrencilerin öğrenmeleri gereken konuları belirler. Bunlar öğrencilerin bilgi, beceri, ve davranışlarını geliştirmeleri gereken konular olabilir. Öğrenciler için eğitim, eğitim uzmanlarının yol göstermesi gereken bir yolculuktur.Eğitimin şunları sağladığından emin olmak gerekir :* Öğrencilerin almaları gereken tüm bilgileri içermesi .* Öğrencilerin bildiği şeylerin tekrarlamaması.* Öğrencilerin bilmelerinin gerekmediği konuları içermemesi .

Öğrenme HedefleriÖğrenme hedefleri genellikle aşağıdaki konuları içerir:* Eğitimin sonunda öğrencinin gözlenebilir bir görevi yapabilmesi .* Bu görevi yerine getirirken kullandığı yollar .* Öğrencinin başarısını ölçmek için kullanılacak kriterler .Öğrenme hedefleri, eğitimin varması istenen son noktayı gösterir.

2) D – Design(Tasarım): Bu süreçte müşteri firmanın eğitim planını hazırlar, eğitim için gerekli materyalleri belirler ve kullanılacak dökümanları eğitim içeriğine göre sıralar. Eğitim dizayn planlamasını yaparken önümüzde üç aşama vardır. Bunlar;1. Eğitim Stratejisinin Belirlenmesi2. Eğitim Formatının Belirlenmesi3. Gerekli Dökümanların ve İçeriklerin BelirlenmesiPlanlama sürecinde eğitim tanıtımını, amacını, konu başlıklarını, katılımcıların bilgi düzeylerini ve kabiliyetlerini belirleyecekleri soruları, bölümler arasında ve eğitim sonunda katılımcılara yönelteceği soruları müşterilerine iletir.

Eğitim Stratejisinin Belirlenmesi Strateji belirlerken öncelikle eğitim alması gereken öğrencilerin konuyla ilgili bilgisinin ne düzeyde olduğunu, ihtiyaçlarını, hangi eğitimlere katılması gerektiğini ve eğitimden alması gereken kazanımları belirler.Eğitim öncesinde onların eğitimden maksimum kazanımı elde etmelerini sağlayacak fikirleri üretir. Strateji belirlerken eğitimle ilgili tercihler ve kullanacak metodlar katılımcıların almak istedikleri tüm bilgileri öğrenmeleri açısından oldukça önemli olduğundan bu metod ve taktikleri sürekli geliştirilmektedir.Eğitim sırasında kullanılan materyallerin yeterliliği, hangi metod ve taktiklerin kullanıldığı ve bunların katılımcılara nasıl katkıda bulunması gerektiği belirlenmektedir.Farklı metotlara örnek olarak şu uygulamaları sayılabilir:- Tartışmalar- Modeller- Senaryolar- Hatırlatıcı İpuçları- Tekrarlar- Pratik UygulamalarEğitim uzmanları eğitim içeriklerini hazırlarken aşağıdaki soruları dikkate almaktadır. Bu şekilde çalışmak eğitim dökümanlarının sınıflandırılmasına, eğitimin bütünlüğünün sağlanılmasına, eğitimin başarılı bir şekilde bitirilmesine ve eğitimle ilgili hedeflere ulaşılmasını sağlayacaktır.Bu sorular;- Eğitim içerik organizasyonu nasıl gerçekleştirilmeli?- Fikirler katılımcılara nasıl prezente edilmeli?- Bilgiler hangi formatta kullanılmalı?- Öğrencilere yardımcı olmak için hangi aktiviteler ve egzersizler uygulanmalı?- Katılımcıların başarıları nasıl ölçülmeli?

Eğitim Formatınıın BelirlenmesiÖğrencilere ve eğitmene organizasyonun rahat gerçekleşmesi ve düzenli çalışmasına elverişli bir mekan sağlamalıdır.
Gerekli Dökümanların ve İçeriklerin BelirlenmesiEğitimler sırasında kullanılan eğitim notları ve kullanılan diğer materyaller eğitimin içeriğine uygun ve yeterli olmalıdır.

3) D- Develop(geliştirme) : Geliştirme sürecinde eğitim dizayn planına göre;* Taslak eğitim içeriğini oluşturur.* Eğitim amaç ve önemine göre eğitim içeriklerinizi hazırlar.* Eğitim esnasında yapılacak uygulamaları ve örnekleri belirler.* İçerikleri gözden geçirir.Bu aşamada;* İçeriği eğitmenlere sunar.* Eğitmen içeriği gözden geçirir.* İçeriğin eğitmenin ihtiyaç ve beklentilerinin karşılayıp karşılamadığı kontrol edilir.Amaca uygunluk sürekli test edilir.Test aşamasında;* Her bölüm için gereken ideal zaman test edilir.* Eğitimin akışını değerlendirilir.* Revize noktaları belirlenir.Bu aşamada yerine getirilmesi gereken faaliyetler arasında şunlar sayılabilir :* Paydaşlar için iletişim malzemelerinin geliştirilmesi* Oturum planlarının, eğitici rehberlerinin, öğrenci notlarının ve öğrenci malzemelerinin geliştirilmesi* Eğitmen eğitim rehberlerinin geliştirilmesi* Motive edici kaynakların geliştirilmesi* Teknolojik altyapının geliştirilmesi* Öğrenci değerlendirmelerinin geliştirilmesi* Proje ve program değerlendirme enstrümanlarının geliştirilmesi* Eğitim ihtiyaçlarının karşılandığını test amacıyla bir pilot program hazırlanması

4)I – Implement(Uygulama): Uygulama safhası eğitim uzmanlarının hazırladığı eğitim projesini eğitmenlere sunuş aşamasıdır.Bu sunumda;* Konuyla ilgili eğitmeni, eğitim metodolojisini ve eğitimi değerlendirme prosedürleri ile müşteri firmaya iletir.* Eğitim uzmanları eğitim ortamını bütün gerekli malzeme ihtiyacı ile donatarak eğitim projesi için hazır hale getirir.Bu aşamada yerine getirilmesi gereken faaliyetler arasında şunlar sayılabilir :* Program malzemelerinin üretimi* Teknolojik altyapı ve hizmetlerin uygulanması* Uygulamalarla eğitimi pekişitirilmesi* Motive edici unsurların hazırlanması* Öğrencilerin listelenmesi* Eğitim oturumlarının yönetilmesi* Eğitim stratejilerinin uygulamaya geçirilmesi* Öğrencilerin değerlendirmelerinin yönetilmesi* Öğrencilerin geri bildirimlerinin toplanması

5)E – Evaluate(Değerlendirme): Eğitimin kalite ve etkinliğini değerlendirdiği aşamadır. Daha önceki aşamalarda belirlenen referans noktalarındaki eğitmeni ve kendisini kalitatif ve kantitatif performans göstergeleri tarafından değerlendirir.Değerlendirme Aşamaları 2'ye ayrılır :1) Eğitimden hemen sonra uygulanan anket çalışması ve değerlendirilmesi2) Eğitim faaliyetinden daha sonra yapılan anket çalışması ve değerlendirilmesi.Bu aşamada şu soruların cevapları çözümlenir:* Öğrencilerin iş yapma şekillerinde nasıl değişiklik oldu?* Eğitim kurumunun hedeflerine ulaşmada katılımcı ilave katkılar sağlayabildi mi?* Öğrencilerin tazeleyici bilgi gerekli mi?Bazı eğitimlerin etkileri eğitimden hemen sonra görüldüğü halde bazılarının katılımcılar üzerindeki etkileri daha uzun peryotta görülür. Bu nedenle değerlendirme süreci için eğitim uzmanı ile eğitmen zaman belirlemesi yapar.Bu aşamada yerine getirilmesi gereken faaliyetler arasında şunlar sayılabilir :* Eğitim programı değerlendirme verilerinin toplanması* Proje değerlendirme verilerinin toplanması* Eğitim programı performansının gözden geçirilmesi (eğitimden geçirilen öğrenci sayısı, Öğrencilerin tatmin seviyesi, eğitmen gözüyle öğrencilerde ki iyileşme, varsa sınav sonuçları vb.)* Proje performansının gözden geçirilmesi (maliyet, program, kapsam, paydaş tatmini, proje takımı tatmini)* Program ve proje performans sonuçlarının raporlanması

Telif Hakkı Saklıdır.Erzurum 2011 By Mtosunoglu. Harikalar Tic. teması. Blogger tarafından desteklenmektedir.